Esans ve parfüm birbirinden farklı iki koku vericidir. Esans kokunun hammaddesidir. Parfüm, esans kullanılarak elde edilen nihai üründür. Esanslar, temel kokular ve birden fazla temel kokunun birleştirilmesiyle elde edilen parfüm esansları olmak üzere ikiye ayrılır.
Esanslar genellikle bitkilerin çiçek, kök, yaprak ve kabuk gibi kısımlarından elde edilir. Elde edilen tekil esans temel koku olarak adlandırılır. Örneğin gül yapraklarından elde edilen ve içine farklı bir koku verici eklenmeyen esans gül esansıdır. Gül esansı, sandal ağacı esansı ve orkide esansı karışımı temel kokulardan oluşan parfüm esansıdır. Farklı esansların karıştırılmasının sebebiyse parfümde notaları oluşturmaktır.
Parfüm Notaları
Parfüm notaları, kokuyu yayma ve dağıtma kademelerine göre üst nota (top note), orta nota (middle note) ve dip nota (base note) olmak üzere üçe ayrılır.
Notaların birbirleriyle uyumu ve geçişlerdeki ahenk parfümörler tarafından tasarlanır. Parfümörler bu açıdan değerlendirildiğinde bestelerdeki uyumu kokularla yakalayan uzmanlardır.
Üst Nota ( Top Note)
Parfüm esansı tasarımında, son olarak eklenen ve parfümde ilk olarak kendisini hissettiren notadır. Parfümün sıkılmasının ardından bir kaç dakika süreyle baskın bir biçimde kendisini hissettirip sonrasında yerini orta notalara bırakır. Üst nota olarak genelde çiçeksi notalar tercih edilir. Lavanta, gül ve orkide gibi kokular üst notalara örnek olarak gösterilebilir.
Orta Nota (Middle Note)
Üst notların etkisini kaybetmesi sonrası yerlerini orta notalar alır. Parfüm esansın tasarımına ve esansın saflığına göre kalıcılık süreleri değişkenlik gösterebilir. Konsantrasyonuna müdahale edilmemiş saf parfüm esansları kullanılarak yapılan parfümlerde orta notaların kalıcılık süreleri altı saate kadar çıkabilir. Parfüm içindeki en keskin kokular orta notalarda yer alır. Limon çiçeği, portakal ve sardunya kokuları orta notalara örnek olarak gösterilir.
Dip Nota (Base Note)
Orta notanın sonrasında dip notalar algılanmaya başlar. Dip notada bulunan kokular en uzun süre kalıcılığın sağlandığı kokulardır. Parfümün uygulandığı yüzeyden en son ayrılan kokular dip notalar içinde yer alır. Dip notalar aynı zamanda parfümün merkezi olarak da bilinir. Kalıcılık süreleri parfüm esansının saflığına göre değişiklik gösterir. Konsantrasyonuna müdahale edilerek seyreltilmemiş saf parfüm esansları kullanılarak yapılan parfümlerde dip notanın kalıcılık süresi dört gün civarındadır. Sandal ağacı, tarçın ve vanilya dip notalarda kullanılan kokulara örnek olarak gösterilebilir.
Parfüm Notalarının Uyumu
Parfüm notalarının uyumu parfümün başarısı olarak görülür. Örneğin üst nota ( Top Note) çiçeksi kokulardan oluşuyorsa orta nota (Middle Note) meyvemsi kokulardan dip nota (Base Note) baharat yada odunsu kokulardan oluşturulabilir. Notalar arasındaki rahatsız etmeyen geçiş paravanları uyumu gösterir. Uygulandığı yüzeyde yada alanda ilk birkaç dakika orkide kokusunun hakim olmasından sonra limon ve portakal kokularının hissedilmesi ve izleyen bir kaç saat sonunda tarçın kokusunun hissedilir olması oldukça uyumlu bir nota dizilimi örnek olarak gösterilebilir.
Saf Parfüm Esansı
Konsantrasyonuna müdahale edilmemiş, seyreltilmemiş veya farklı bir esansiyel ürünle karıştırılarak içeriği değiştirilmemiş parfüm esanslarına saf parfüm esansı denir. Parfüm esanslarının konsantrasyonu ne kadar yüksekse parfümün kalıcılığı ve gücüde aynı ölçüde yüksektir. Saf parfüm esansları genellikle yağ bazlıdır. Yağ bazlı ürünler en kolay alkol türevleri içinde çözündüğü için parfüm yapımında genellikle alkol kullanılır.
Alkolsüz Parfüm ve Alkolsüz Esans
Esans ve parfüm gibi alkolsüz parfüm ve alkolsüz esans da birbirinden farklı ürünlerdir. Esanslar saf haldeyken yağ bazlıdır ve alkol içermezler. Alkolsüz parfümlerse, esansın alkol dışında bir bileşende çözünmesiyle elde edilen nihai ürünlerdir. Esans üretimi için zaman zaman alkol kullanılabilir ancak içerisinde genellikle alkol bulunmaz.
Esans ve Parfüm Türleri
Esans ve parfüm birbirinden farklı ürünler oldukları gibi esans ve parfümünde kendi içinde sınıflandırıldığı türleri vardır.
Esans Türleri
Esans türleri saf parfüm esansları, yapay parfüm esansları, harmanlanmış parfüm esansları ve seyreltilmiş parfüm esansları olmak üzere dörde ayrılır.
Saf Parfüm Esansı
Saflığına herhangi bir şekilde müdahale edilmemiş ve üretildiği konsantrasyonu koruyan parfüm esanslarına saf parfüm esansı denir.
Yapay Parfüm Esansı
Doğada hazır bulunmayan ancak parfüm notaları arasına yerleştirilmek için tasarlanmış kokular ancak yapay parfüm esansları kullanılarak elde edilebilir. Örneğin marketlerin pastane reyonlarında taze kurabiye kokusu yapay esanslarla verilebilir. Doğal hammaddeler kullanılmadan, laboratuvar ortamında sentetik olarak üretilen esanslara yapay parfüm esansı denir.
Harmanlanmış Parfüm Esansları
Yapay parfüm esansları ile saf parfüm esanslarının karıştırılarak elde edilen esanslara harmanlanmış parfüm esansı denir. Örneğin parfüm notaları arasına kurabiye kokusu eklenecekse bu ancak yapay aroma kullanılarak mümkün olabilir.
Seyreltilmiş Parfüm Esansları
Tüm parfüm esansları yüksek konsantrasyonda yani saf olarak üretilir. Saf haldeki parfüm esanslarına farklı bileşenlere eklenerek konsantrasyonu düşürülen parfüm esanslarına seyreltilmiş parfüm esansı denir.
Parfüm Türleri
Parfüm yapımında kullanılan esans türüne ve miktarına göre parfüm türleri dört ana başlık altında değerlendirilir.
1- ES (Edition Speciale)
2- EDP (Eau De Parfum)
3- EDT (Eau De Toilette)
4- EDC (Eau De Cologne)
ES (Edition Speciale) Parfümler
İçeriğinde %40 ve üzerinde saf parfüm esansı bulunan parfümlere ES (Edition Speciale) veya özel üretim parfümler denir. Kalıcılık süreleri sekiz gün ve üzerindedir. Özel üretim parfümler genellikle kişiye özel tasarlandığı için kokuları benzersizdir.
EPD (Eau De Parfum)
İçeriğinde %25 ve üzerinde saf parfüm esansı bulunan parfümlere EPD (Eau De Parfum) denir. EPD (Eau De Parfum) parfümlerin kalıcılık süresi en az dört gündür.
EDT (Eau De Toilette)
İçeriğinde %15 ve üzerinde saf parfüm esansı bulunan parfümlere EDT (Eau De Toilette) denir. EDT (Eau De Toilette) parfümlerin kalıcılık süreleri en az iki gündür.
EDC (Eau De Cologne)
İçeriğinde %10 ve altında saf parfüm esansı bulunan parfümlere EDC (Eau De Cologne) denir. EDC (Eau De Cologne) parfümlerin kalıcılık süreleri en az bir gündür.
Seyreltilmiş parfüm esanslarıyla yapılan parfümler bu sınıflandırma içinde yer alamaz.
Kalıcı Parfüm
En kalıcı parfüm ES (Edition Speciale) yani özel üretim parfümlerdir. Daha sonra sırasıyla EPD (Eau De Parfum), EDT (Eau De Toilette) ve EDC (Eau De Cologne) parfümler gelir. Kalıcılığı belirleyen ilk koşul parfümde kullanılan esansın saflığıdır. Saflığına müdahale edilmiş yani seyreltilerek konsantrasyonu düşürülmüş esanslar kullanılarak yapılan parfümlerde kalıcılık süresi kısalır. Eğer bir parfümde kalıcılık süresi kısaysa parfümde ya seyreltilmiş esans kullanılmıştır yada düşük miktarda esans kullanılmıştır. Parfümde kalıcılığı etkileyen esans dışında da sebepler vardır. Terleme, cilt yapısı, suyla temas, havayla temas, ortam kokusu, güneş ışığı ve ısı farkları gibi sebeplerde parfümdeki kalıcılığı etkiler.
Optima Baz Parfüm Esasnları
Virago Kimya olarak esanslarımız, Türk Patent Enstitüsünden tescilli markalarımızdan Optima Baz markası adı altında satışa sunulmuştur. Optima Baz parfüm esansları yüksek konsantrasyondadır. Kalıcılık için yukarıda belirttilen tüm standartları sağlayan parfüm esanslarıdır. EPD (Eau De Parfum), EDT (Eau De Toilette) ve EDC (Eau De Cologne) ve özel üretim parfüm yapımına uygundur. Optima Baz parfüm esanslarına sitemiz üzerinden ulaşabilirsiniz.